همه عمل های جراحی در صورت رعایت نکردن موارد ضروری قبل و بعد از عمل جراحی دارای عوارضی هستند که مشکلات و خطرات جدی به همراه دارند؛ در بعضی شرایط حتی فرد دچار معلولیت شده یا ممکن است این عوارض به مرور زمان منجر به مرگ وی گردد. یکی از این جراحی ها، جراحی زیبای صورت است که شامل جراحی بینی، جراحی پلک و ابرو، جراحی چانه و جراحی فک می شود؛ جراحی فک و صورت سهم به سزای در زیبایی چهره فرد دارد و حتی اجزای دیگر صورت را هم تحت تأثیر قرار میدهد. بنابراین در انتخاب بهترین جراح باید نهایت دقت را داشته باشند.
جراحی فک و صورت جهت بر طرف ساختن ناهنجاریهای اسکلتی و دندانی انجام شده و نامرتبی دندانها قابل حل است. همچنین این جراحی منجر به بهبود عملکرد مفاصل فک (بطور مثال جویدن، صحبت کردن و تنفس بهتر) می شود. البته جراحی فک جزو جراحی های زیبایی صورت محسوب شده و علاوه بر اصلاح عملکرد مفاصل، ترمیم و بهبود زیبایی چهره فرد را به دنبال خواهد داشت. با این حال این جراحی عمدتا جهت اصلاح مشکلات عملکردی انجام میشود. به طور کلی جراحی دهان و فک و صورت به عنوان یکی از تخصص های زیبایی دندانپزشکی شناخته می شود.
دلایل اصلی جراحی فک
اختلالات فک و دندان میتواند دلایل ژنتیکی مادرزادی و تکاملی باشد؛ بنابراین تغییراتی از بدو تولد تا پایان مراحل در اجزای صورت فرد ایجاد میشود که در زیبای صورت او تأثیرگذار است. علاوه برآسیبهای مفاصل، پاتولوژی (رشد تومور) نیز میتواند موجب بدشکلی و ظاهر نامناسب در فک و دندان فرد در هر سنی شود.
افراد به دلایل زیر به جراحی فک نیاز دارند:
- زخم دهان
- مشکلات تنفسی
- عدم تقارن صورت
- عدم قرارگیری دندانها روی یکدیگر
- رشد غیر طبیعی هر دو فک
- دم توانایی صحیح خوردن و جویدن
- انجام بازسازی بعد از درمان تومور در صورت، فک، دهان و گردن
- وجود عفونت در حفره دهان، غدد بزاقی، فک و گردن
- ایمپلنت های دندانی و رفع ضایعات استخوانی
- وجود تومور در فک
سن مناسب جراحی فک
سن مناسب برای جراحی فک بین 18 تا 25 سالگی در نظر گرفته می شود؛ زیرا رشد فک به مرحله نهایی خود رسیده است. فرد در همین سنبلوغ استخوانی خود را پشت سر گذاشته و میتواند جراحی فک را انجام دهد. همچنین پزشک در این سن نتیجه بهتری از جراحی فک میگیرد. در کودکان که مشکل مادرزادی دارند بهتر است در سن 6 تا 7 سالگی جراحی فک صورت بگیرد. در این صورت شاید با توجه به تشخیص پزشک معالج در آینده دیگر نیازی به جراحی دوباره نباشد. در برخی موارد با توجه به نوع مشکلی که فرد دارد و تشخیص پزشک مربوطه میتواند در سنین دیگر هم جراحی انجام شود.

انواع جراحی فک
اصلاح اپن بایت
برای اصلاح این نوع ناهنجاری فک باید روی فک برشی ایجاد کرد ، قسمتی از استخوان فوقانی که روی دندان قرار گرفته برداشته میشود. سپس به وسیله پیچ و صفحه هایی در محل خود فیکس میشود. اپن بایت دارای انواع مختلفی میباشد از جمله:
جلو آمدگی فک
زمانی که فک پایین جلو آمده است ، استخوانی که در عقب فک قرار گرفته از ناحیه جلویی جدا شده و اصلاح میشود که به آن جراحی فک پایین گفته میشود. در این جراحی قسمتی از فک که دندان در روی آن قرار گرفته عقب برده میشود. که با این جراحی محل فک تغییر کرده و با فک بالا هم تراز میشود.
عقب رفتگی فک
استخوانی که در بخش پایینی فک قرار گرفته است از پایه جدا شده و اصلاح میگردد. سپس قسمتی از فک پایین که دندان بر روی آن قرار گرفته و قسمتی از چانه به طرف جلو حرکت داده میشود.
استئوتومی فک بالا
این جراحی با ایجاد برش در لثه بالای فک انجام می گیرد و فک به صورت کنترل شده شکسته میشود و به محلی که قبل از جراحی توسط مدلهای دندانی تعیین شده، حرکت داده میشود. سپس یک قطعه پلاستیکی کوچک به دندانها متصل شده تا محل جدید فک بالا تعیین شود که بعد از آن با صفحات فلزی کوچک و پیچهایی در محل خود محکم میشوند. این صفحات و پیچها از جنس تیتانیوم بوده که یک فلز بسیار بیاثر است و استفاده از آن در بدن بیخطر میباشد. در نهایت لثه با استفاده از بخیههای قابل جذب بخیه زده میشود.
استئوتومی فک پایین
این جراحی کاملا همانند استئوتومی فک بالا است؛ با این تفاوت که از طریق یک برش در انتهای دهان در لثه کنار دندانهای آسیای بزرگ صورت می گیرد و فک پایین بصورت مورب بریده و بصورت کنترل شده شکسته می شود تا به محل جدیدی که پیش از جراحی توسط مدل های دندانی تعیین شده، حرکت داده شود.

عوارض جراحی فک
زمانی که شما میخواهید اقدام به عمل جراحی بخصوص عمل زیبای روی صورت خوت انجام دهید؛ قبل از هر چیزی انتخاب پزشک ماهر و محیط مناسب را باید در اولویت کار قرار دهید؛ زیرا در صورت عمل ناموفق دچاره عارضه های جانبی و حتی بهم ریختگی در کل صورت میشود، و باید تمام شرایط مراقبت بعد از عمل را به درستی رعایت کنید؛ در غیر این صورت با عوارض های زیر روبه رو می شوید:
خونریزی
جراحی فک به منظور برطرف کردن و رفع ناهنجارهای فکی مانند جراحی بستن اپن بایت، جراحی عقب بردن فک بالا و جراحی فک پایین جلو آمده و سایر ناهنجاریها انجام میگیرد. بنابراین باید کادر پزشکان و جراحان نهایت تلاش خود را کنند که فرد دچار خونریزی نشود و نیاز به تزریق خون نباشد.
خونریزی های جزئی بعد از عمل جراحی ارتوسرجری یا جراحی ارتوگناتیک امری عادی است. فرد ممکن است به مدت یک هفته و شاید بیشتر بعد از جراحی فک بالا خون دماغ شود . خونریزی داخل بافت نرم موجب کبودی آن قسمت و می تواند بسیار بیشتر باشد، در مراحل اولیه کبودی آرواره را موجب میشود؛ اما در صورتی که گسترده باشد تا پایین گردن و بالای قفسه سینه را میپوشاند.
خونریزی غیر طبیعی زمانی اتفاق میفتد که در هنگام جراحی فک، بیمار نیاز به تزریق خون پیدا کند. برخی از بیماران پیش از اقدام به عمل زیبایی فک خون خود را اهداء می کنند تا در صورتی که حین عمل جراحی فک به خون نیاز داشتند بتوانند از آن استفاده کنند.
بی حس شدن
بعد از انجام عمل جراحی فک در اطراف فک و دهان بی حسی صورت می گیرد. زمانی که فرد جراحی فک بالا را نجام داده باشد بالای دندان ها بی حس می شود ، اما زمانی که جراحی فک پایین صورت گیرد لب پایین و چانه بی حس می شود و زمانی که رشتههای عصبی در حال بهبودی هستند با احساس سوزش همراه خواهد بود.
بیماران مسن (بالای 40 سال) که تحت انواع خاصی جراحی فک پایین را انجام می دهند بیشتر در معرض بی حسی دائمی و از دست دادن احساس هستند. در اکثر بیماران، حس در طی سه تا شش ماه به حالت طبیعی برمی گردد.
عفونت
عفونت جزو عوارضی میباشد که در اکثر جراحی های صورت اتفاق میافتد بنابراین برای پیشگیری از عمونت به فرد آنتیبیوتیک داده میشود تا در صورت عفونت فرد آن را مصرف کند و درمان شود.
گرفتگی بینی
وجود لوله های تنفسی باعث گرفتگی بینی میشود ؛ مثلا فرد جراحی فک بالا را انجام داده باشد ، با استفاده از اسپری های مخصوص پاکننده بینی این مشکل برطرف میشود و این عارضه بعد از یک الی دو هفته رفع می شود.
کاهش وزن
در دوران نقاهت جراحی فک وزن تا دو و نیم کیلو کاهش پیدا میکند که این به دلیل کاهش اشتها و استفاده از الاستیک (کش های ارتودنسی) میباشد که بعد از مدت زمان دو هفته وضع فرد رو به بهبودی میرود و میتواند وزن از دست داده خود را بازیابد.
سفتی فک و صدای مفصل آن
پس از انجام جراحی ارتوسرجری، مفاصل فک برای مدتی سفت می شود و برای رفع این مشکل همان عمل جویدن را می توان انجام داد و حتی در برخی موارد ممکن است صدای ساییده شدن و کلیک کردن فک هنگام حرکت دادن فک صورت بگیرد.
تورم
پیش بینی میشود بعد از جراحی فک و صورت تورم ایجاد شود که معمولا بیشترین تورم بعد از 48 ساعت بعد از عمل جراحی می باشد و به مرور بعد از سه الی چهار هفته تورم کاهش می یابد. همچنین ممکن است در اثر تورم، در بستن دهان یا روی هم قرار گرفتن دندانهای آسیاب تا چند روز مشکل داشته باشید.
آسیب عصبی
احتمال دارد که عروق عصبی هنگام جراحی دچار کشیدگی شده باشند یا توسط یک جراح که مهارت کافی نداشته باشد ؛ بنابراین بی حسی میتواند از عوارض جراحی فک به حساب بیاد. حس چانه ، لب پایین ، لب بالا ، گونه ها و کام بیشتر درگیر این آسیب ها می شود.

سست و شل شدن پیچ ها
احتمال اینکه پیچهای استخوانی شل شود خیلی کم است. اما در صورت بروز این مشکل، با برداشتن پیچ ها بعد از بهبودی کامل استخوان ها، این مشکل رفع می شود و ممکن است بیماران برای برداشتن سیم پاتک یا آتل به جراحی بیشتری نیاز داشته باشند.
عود مجدد مشکل فک
برگشت مجدد موقعیت یا جابجایی غیرمنتظره فک به ندرت اتفاق میافتد اما در غیر این صورت میتواند یکی از عوارض جراحی فک است. اگر فک بعد از جراحی در موقعیت جدید خود باقی نماند ، معمولاً به جراحی بیشتری نیاز است.
از دست دادن دندان ها
ممکن است بعد از عمل جراحی، خون رسانی به دندان ها تحت تأثیر قرار گرفته و ریشه دندان ها آسیبی ببیند. در این شرایط به درمان ریشه یا روت کانال تراپی نیاز است.
نیاز به تمهیدات اضافی برای دندان ها
عمل جراحی فک در برخی موارد ممکن است دندان و ساختار اطراف آن درا نیز در گیر خود کند ودر صورت اختلال در بخش های خارجی فک نیاز به تمهیدات و عمل اضافی برای دندان و ریشه های آن داشته باشد.
در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر حتما به پزشک مراجعه نمایید:
- دمای بالاتر از 38 درجه سانتیگراد یا تب و لرز
- درد شدید ، قرمزی یا تورم در محل عمل
- حالت تهوع یا استفراغ
- خونریزی مداوم
- هر گونه نگرانی در مورد جراحی
مراقبت های لازم پس از انجام جراحی فک
- استراحت مطلق بعد از جراحی
- خودداری از خوردن غذاهای سفت و جویندنی
- خودداری از مصرف دخانیات
- بعد از 6 تا 8 هفته میتواند دیگر غذا ها را مصرف کند.
- خودداری از برداشتن وسایل سنگین
- برای جلوگیری از تورم استفاده از کمپرس سرد
- استفاده از محلول آب و نمک برای شست و شو و ضد عفونی کردن
- خودداری از مسواک زدن به مدت یک روز
بدون دیدگاه